Chương 13: Thần kỹ
[Giải thích tên chương] Gốc 神技 /shén jì/: Kỹ năng thần thánh, siêu phàm – thường được dùng để miêu tả những kỹ năng, tài năng hoặc khả năng đặc biệt xuất chúng, vượt xa mức bình thường, gần như không thể tin được.
**
Kim Minh Trì trong phạm vi chín dặm, liễu rũ chấm nước, cây yên thảo phủ bờ đê, được xây dựng vào năm thứ bảy sau Chu Hiện Đức, nguồn gốc là để Chu Thế Tông diễn tập thuỷ quân, sau nhiều lần tu sửa đã mất đi tác dụng ban đầu, trở thành nơi chơi xuân của Hoàng đế xem thuỷ hí.
Bờ nam có tòa thuỷ điện nằm hướng bắc, đi sâu vài thước vào trong lòng nước, bên ngoài trải nguyệt đài, là nơi quan gia bày yến tiệc cùng quần thần. Bên bờ có lều màu, hoàng thân quốc thích, cung quyến hậu phi, tể chấp đại thần và gia quyến đều nghỉ ngơi ở đây.
Lương Nguyên Kính và đồng liêu hoạ viện cũng được phân vào một cái lều, ở giữa là tể chấp nhị phẩm và kinh quan lục phẩm.
Ở chỗ này, cũng không quan trọng phẩm cấp bọn họ cao đến đâu, hoàn toàn là vì khu vực này có lợi cho việc nhìn thấy rõ tình cảnh mặt hồ, thuận tiện để bọn họ vẽ tranh mà thôi.
Hoạ viện Hàn Lâm gồm Lương Nguyên Kính đang ở bên trong, Họa Học Chính, Đãi Chiếu, Nghệ Học, Chỉ Hầu, Nghệ Nhân… tổng cộng có sáu người. [1]
[1] Hệ thống phân cấp các hoạ sĩ cung đình thời Bắc Tống bao gồm (từ cao đến thấp): Họa Học Chính – Đãi Chiếu – Nghệ Học – Chỉ Hầu – Nghệ Nhân – Hoạ học sinh.
Sáu người này phụ trách vẽ tranh cho ngày hôm nay, nhưng cũng không phải tranh ai cũng sẽ may mắn được thu vào kho hoạ thi trân quý trong cung.
Sau khi bức tranh hoàn thành, đều phải cùng trình lên ngự tiền, được quan gia khâm điểm “Tuyệt phẩm” mới có vinh dự này, vì vậy sáu người họ tuy là đồng liêu, thậm chí còn có người là quan hệ cấp trên cấp dưới, nhưng vẫn mang theo chút ý tứ cạnh tranh nhau.
Những người còn lại đều là hoạ học sinh, bọn họ không cần vẽ tranh, chỉ có mặt ở đây quan sát, học hỏi kỹ xảo từ sáu người vẽ tranh.
Ngoài ra trong trướng còn có vài tên tiểu hoàng môn tỉnh nội thị, phụ trách việc hầu bút mực khi họ vẽ tranh, chờ được sai khiến.
A Bảo thấy cảnh tượng rầm rộ ở Song Tinh Môn đã bay sạch hứng thú, ngơ ngác ngồi trên chiếc ghế tròn, nhìn thuỷ hí trên mặt hồ gần đó.
Thuỷ hí của thành Đông Kinh là đẹp nhất, có ‘Vũ sư vũ báo’, ‘Rơi đao man bài, ‘Rối nước’, ‘Đu dây nước’.
Trừ mấy màn phía trước, phải nói đến màn A Bảo thích xem nhất, chính là ‘Đu dây nước’.
Ở trên thuyền nhất xích đu lên, một người đứng trên đó, càng đu càng cao, cho đến khi đu đến chỗ cao nhất của giá bằng phẳng, sau đó đột nhiên buông tay, người bay nghiêng ra bên ngoài, trong không trung nhào lộn mấy cái xong đâm đầu vào trước, trình diễn đầy mạo hiểm kí.ch th.ích người xem toát cả mồ hôi.
Năm xưa nghệ nhân chơi ‘Đu dây nước’ hay nhất kinh thành, phải là Tống Khang Bảo, biệt danh là ‘Nhất thân đảm’. [2]
[2] 一身胆 ‒ 胆 /dǎn/ ‘đảm’ có nghĩa là gan dạ, táo bạo
Y có kinh nghiệm phong phú, kỹ thuật cao siêu, không chỉ nhảy cao nhất, mà tư thế nhào lộn rất hoàn mỹ, lúc nhảy vào nước cũng làm văng ít bọt nước nhất, làm người ta thán phục không thôi.
Năm đó A Bảo thích xem y trình diễn nhất, còn từng triệu kiến gặp mặt thưởng cho y một thỏi bạc.
‘Nhất thân đảm’ giờ đây cũng không biết ở đâu, người đang đu dây nước không phải y.
A Bảo chống má lơ đãng, có làm sao cũng không thấy hứng thú chút nào.
Chợt nghe có người hỏi bên tai: “Vì sao không vui?”
A Bảo nhếch môi cười, thầm nghĩ sao ngươi biết? Cố ý mạnh miệng nói lại: “Con mắt nào của ngươi thấy ta không vui?”
Lương Nguyên Kính vốn đang cầm bút vẽ tranh, lúc này khựng lại, nghiêm túc liếc mắt đánh giá nàng, hỏi: “Thuỷ hí không đặc sắc sao?”
“Tàm tạm, không hay bằng năm đó.” A Bảo nhún chân nhận xét.
Lương Nguyên Kính gật gật đầu, tiếp tục công tác vẽ tranh.
A Bảo không hề xem thuỷ hí, mà là phát ngốc nhìn chằm chằm sườn mặt của hắn, thầm nghĩ thuỷ hí còn không đẹp bằng Lương Nguyên Kính.
Suy nghĩ này vừa hiện ra, A Bảo liền bị tự mình chọc cuời, bởi vì trong đầu nàng đang tưởng tượng bộ dạng Lương Nguyên Kính khi đu dây nước, sức khoẻ hắn có hạn như vậy, chỉ sợ sẽ bị gió thu lạnh thổi cho run lẩy bẩy mất.
Nhưng nếu năm đó, đúng thật là hắn trình diễn đu dây nước, A Bảo cảm thấy, cho dù tài nghệ của hắn không được tốt, chỉ sợ nàng cũng sẽ thưởng hắn bạc, nói không chừng còn thưởng nhiều thêm mấy thỏi nữa, dựa vào mặt mũi trên gương mặt này của hắn.
Nghĩ cảnh hai tay Lương Nguyên Kính ôm vài thỏi bạc, bộ dạng quỳ rạp trên mặt đất mang ơn mình, A Bảo càng nghĩ càng vui, khó nhịn nổi bật cười ‘xì’ một tiếng.
“Cười gì vậy?” Lương Nguyên Kính dời tầm mắt tới.
“Liên quan gì đến ngươi.”
A Bảo thầm nghĩ ngươi cũng quản nhiều quá đi, ta không vui ngươi cũng hỏi, có cười ngươi cũng hỏi, lại nói ngươi không cần vẽ tranh nữa sao, người ta đã vẽ được một nửa rồi, còn ngươi giờ mới bắt đầu.
Nhưng mà người đã mắc cười rồi, thì lại giống như bị chọc lét cười không ngừng được.
A Bảo càng cười càng sảng khoái, dù sao trừ Lương Nguyên Kính ra cũng không ai nghe thấy nàng, cuối cùng cười đến mức té ra khỏi ghế tròn, mông đáp mặt đất, sau đó tiếp tục bị chính mình chọc, càng cười lớn tiếng hơn, liên luỵ Lương Nguyên Kính không vẽ tiếp được, liên tục nhìn về phía nàng, vẻ mặt khó hiểu.
A Bảo cười đến đau bụng, nghĩ rằng điên rồi điên rồi, mình thật sự không khác gì với bị điên.
Nhưng kỳ thật hôm nay, nàng vốn có chút khổ sở, đặc biệt là vào lúc thấy Tiết Hành được cư dân thành Đông Kinh hoan nghênh đón nhận.
Nhưng Lương Nguyên Kính hoàn toàn xoay chuyển tâm tình tệ này của nàng, cẩn thận nghĩ lại, hắn cũng chưa làm ra cái gì, chỉ có hỏi nàng một câu “Vì sao không vui” mà thôi.
Nói vậy, khiến đáy lòng của A Bảo thật sự thấy thoải mái, để cho nàng biết được, cho dù người khắp thiên hạ không thích nàng, nhưng ít ra vẫn còn có một người nào đó, sẽ quan tâm đến tâm tình nàng tốt hay xấu.
Người đó chính là Lương Nguyên Kính, người mà nàng từng ghét hận nhất trên đời.
Vận mệnh thật luôn kỳ diệu như thế, A Bảo nàng sau khi biến thành cô hồn dã quỷ, đâu cũng không đi, cố tình ở bên người Lương Nguyên Kính, chắc có lẽ đây là ý trời.
Bỗng nhiên A Bảo nảy sinh tò mò, đến sát bên cạnh Lương Nguyên Kính gọi hắn: “Nè, Lương Nguyên Kính.”
“Hử?” Hắn hơi hơi nghiêng đầu, ánh mắt chuyên tâm lẫn dịu dàng.
“Hỏi ngươi một chuyện.”
“Nàng nói đi.”
“Ta với Tiết Hành, ngươi thấy ai đẹp hơn?” A Bảo chờ mong hỏi.
“……”
Môi Lương Nguyên Kính giật giật đang định lên tiếng, A Bảo đột nhiên cảm thấy sợ sệt.
Lỡ đau đáp án không phải kỳ vọng của nàng thì sao bây giờ?
Chỉ sợ nàng sẽ phát hoả, vì chút chuyện nhỏ này nổi giận đùng đùng, cũng có chút xấu hổ.
A a a, mình không nên hỏi chuyện này!
“Ngươi đừng nói!” A Bảo cướp lời Lương Nguyên Kính ngăn cản nói, “Ngươi đừng nói gì hết!”
Lương Nguyên Kính do dự: “Thật ra…”
“Ta không nghe!” A Bảo bịt tai lại nhanh chóng lui về sau, “Ta không nghe! A ô a ô a! Ta không nghe thấy gì hết!”
Lương Nguyên Kính: “…………”
“A Bảo…”
“Ngươi đừng nói chuyện với ta!” A Bảo nói, “Sẽ có người thấy ngươi kỳ quái đó!”
Tiểu hoàng môn đứng hầu sau lưng Lương Nguyên Kính đã nghi ngờ nhìn hắn rồi, đang không hiểu ra sao.
Trên thực tế, Lương Nguyên Kính thường xuyên nói chuyện với A Bảo, người ngoài nhìn vào như đang lầm ba lầm bầm, hơn nữa hắn luôn yên lặng mất tập trung nhìn về một phía, loạt cử chỉ khác thường này đã thu hút sự chú ý từ vài người khác, ngay cả Dư lão trong nhà gần đầy cũng phát hiện ra công tử có vài chỗ lạ thường.
A Bảo không mong hắn sẽ biến thành kẻ điên trong mắt mọi người, lập tức di dời sang vị trí cách hắn xa nhất ngồi xuống.
Năm người còn lại đã vẽ được kha khá, chỉ còn lại vài chi tiết cuối cùng, dù sao A Bảo cũng không đánh giá ra là vẽ tốt hay xấu, chỉ thò đầu lại gần nhìn nhìn.
Ngó tới ngó lui, rốt cuộc vẫn thấy Lương Nguyên Kính vẽ tốt nhất.
Vả lại A Bảo còn phát hiện ra, tranh hắn vẽ hoàn toàn khác biệt so với người khác.
Bởi vì giấy Tuyên Thành hay thước lụa đều không dễ sửa đổi, cho nên người đương thời vẽ tranh, đều sử dụng bút than phác thảo, sau đó phác hoạ ra dáng hình mới tô màu từng cái.
Một bức tranh hoàn chỉnh tỉ mỉ phải trải qua nhiều công đoạn phức tạp, như tô màu phẳng, nhuộm đồng nhất, nhuộm phân chia, nhuộm nhấn, nhuộm phủ [3] trước khi hoàn thành nó.
[3] Lần lượt 平涂 (Bình đồ: tạo lớp nền cơ bản), 统染 (Thống nhiễm: tạo sự thống nhất về màu và không gian tranh), 分染 (Phân nhiễm: tạo chiều sâu các chi tiết), 提染 (Đề nhiễm: tạo điểm nhấn và sự tương phản trong tranh), 罩染 (Cháo nhiễm: cân bằng màu sắc tổng thể tranh).
Mà Lương Nguyên Kính lại bắt chước vẽ theo Từ Hi thời Ngũ Đại, không cần phác thảo, trực tiếp sử dụng bút pháp không xương [4] để thể hiện hình dáng vật thể bằng màu sắc, không chỉ khiến quá trình vẽ trở nên đơn giản hơn, thời gian vẽ ngắn hơn, mà còn vẽ vật thể thành nhiều mặt, đặc biệt thú vị.
[4] Từ Hi 徐熙 thời Ngũ Đại 五代 (907-960) thường sử dụng bút pháp không xương 没骨法 tức không phác thảo hình dáng trước, thay vào đó sẽ trực tiếp tạo hình ảnh bằng màu vẽ và độ đậm nhạt của mực thiên về thần thái cảm xúc, để vẽ chim và hoa trên mặt nước sông hồ.
Các hoạ học sinh trong lều vốn đang tụm ba tụm năm lại phân tán ở bên cạnh sáu vị hoạ sư, từng người quan sát học tập, thỉnh thoảng còn tấm tắc giao lưu với nhau, bình phẩm về kỹ thuật vẽ.
Nhưng không biết bắt đầu từ lúc nào, những người này đã tụ lại xung quanh Lương Nguyên Kính, dẫn tới cảnh năm hoạ sư còn lại phải cô đơn lẻ bóng, sắc mặt đồng loạt khó coi tới cực hạn.
Đặc biệt trong đó có vị hoạ học chính họ Tần có sắc mặt khó coi nhất, râu ria tức tối vểnh lên.
A Bảo nghĩ thần, cái cấp trên này của hắn, dưới tay có cấp dưới xinh đẹp giỏi giang như Lương Nguyên Kính đây, thoáng chốc đã bị đoạt hết nổi bật, cũng không biết đây là phước hay nghiệp nữa.
Sau một nén nhang, nội thị cục thư hoạ Hàn Lâm tiến vào thu lấy tranh của sáu người đã vẽ xong.
Đúng lúc Lương Nguyên Kính cũng xong nét bút cuối cùng, nét bút kia trông nhẹ nhàng lả lướt, vô cùng nhuần nguyễn, quả thực đã đem trình độ vẽ tranh bẩm sinh của hắn lên một tầng cao mới.
Các hoạ sinh ngắm nhìn đến không chớp mắt, trán đồ đầy mồ hôi, không hẹn mà cùng nhau hô tô kêu lên: “Đẹp quá!”
Lương Nguyên Kính đặt bút xuống, lui về sau một bước, sắc mặt điềm tĩnh đứng yên, trước sau đều là tư thái của quân tử nhã nhặn khiêm tốn.
“……”
Không biết người khác thế nào, dù sao A Bảo cũng nhìn đến ngây người.
Sau khi quan sai lấy sáu bức tranh đi, Lương Nguyên Kính ngay cả thời gian ngồi xuống nghỉ ngơi uống chén trà cũng không có, đã bị các hoạ sinh vây quanh lĩnh giáo tài nghệ.
Còn năm tên hoạ sư thừa lại kia không có lấy một người tới hỏi, càng thêm xấu hổ, từng người chỉ có thể mượn bình phẩm trà che đậy.
Chợt nghe thấy trong đám hoạ sinh có người kinh ngạc cảm thán: “Đây đúng là thần kỹ mà!”
Cái này không khỏi thổi phồng quá mức đi.
Lời này vừa mới rơi xuống, trong góc liền có người nặng nề hừ một tiếng, một người cùng là Đãi Chiếu hoạ viện không cho đó là đúng nói: “Kỹ năng thần thánh gì chứ? Cùng lắm chỉ là một kẻ hèn thôi miên đồ đệ mà thôi.”
Trong năm người, do người này ra mắt nên thu được sự chú ý.
Thứ nhất, y là Đãi Chiếu, cùng phân cấp với Lương Nguyên Kính, nếu lời này do nghệ thuật học hay thậm chí là Hàn lâm nói ra, đều sẽ phát sinh thêm hiềm nghi. Nhưng nếu do cấp trên hay học sinh nói ra, sẽ bị nghi ngờ là ghen ghét người tài, không bao dung cấp dưới, sẽ huỷ đi thanh danh của hắn, cho nên vẫn là để người cấp Đãi Chiếu nói ra mới thích hợp.
Y là quan liêu hoạ viện, nhóm học sinh không dám thẳng thừng phản bác, nhưng cũng có người hứ hứ giọng nhỏ như muỗi nói: “Thôi miên đồ đệ ít ra còn có kỹ năng để làm, không phải sao?”
“Phải đó! Nói rất đúng!”
A Bảo to tiếng phụ hoạ người này, tiếc là mặc nàng có lớn tiếng cỡ nào, trừ Lương Nguyên Kính ra cũng không ai nghe thấy.
Nàng không kiềm chế nổi hỏi Lương Nguyên Kính: “Sao ngươi không phản bác lại đám người đó hả? Hiện giờ bọn họ đang nói ngươi mua chuộc danh tiếng, hoạ kỹ vụng về kia kìa!”
Lương Nguyên Kính thưởng trà, mỉm cười nói: “Không cần, hoạ kỹ của ta như thế nào, trong lòng đều biết rõ, người khác nghĩ gì ta không quan tâm.”
“……”
Có đôi khi tính nết của cái người này thật sự quá hiền hoà, cũng rất khó để nói rốt cuộc người này có biết nổi giận hay không, dường như hắn luôn luôn vui vẻ mỉm cười, dáng vẻ vạn sự đều không liên quan đến ta.
A Bảo tức giận thay hắn.
Lúc này trong lều đã nổi lên trận tranh cãi đến tột cùng là phương pháp công bút của cha con Hoàng Thuyên và Hoàng Cư Thái tốt [5], hay là bút pháp không xương của Từ Hi ưu việt hơn.
[5] Hoàng Thuyên 黄筌 (cha) và Hoàng Cư Thái 黄居寮 (con trai – là một hoạ sĩ tài ba nổi tiếng trong lịch sử hội hoạ TQ, cùng thời với Từ Hi) nổi tiếng với phương pháp công bút 工笔 (hay còn được gọi tranh công bút 工笔画) đặc trưng bởi nét vẽ tỉ mỉ, chính xác thiên về kỹ thuật, chi tiết.
Bọn họ cãi nhau túi bụi, còn bản thân Lương Nguyên Kính khởi nguồn sự tình lại yên tĩnh ngồi phẩm trà.
A Bảo nghe đến dốt đặc cán mai, nhưng cũng muốn chen ngang một chân xen vào, vọt tới rống to một câu: “Đừng có xạo sự nữa! Nghe ta nói nè! Lương Nguyên Kính vẽ đẹp nhất, hoạ kỹ của hắn bỏ xa các ngươi tận mười tám con phố lận!”
Lương Nguyên Kính nghe xong, suýt chút ‘Phụt’ một tiếng, phun hết trà trong miệng ra ngoài.
Vào lúc đang ầm ĩ tới đỏ mặt tía tai, nội thị Phùng Ích Toàn hầu hạ bên người quan gia đi vào, theo sau còn có vài tên tiểu hoàng môn, tay mang bàn sơn đều được phủ bằng lụa đỏ.
A Bảo vừa thấy liền biết, dưới lớp vải đỏ chính là nén bạc dùng để ban thưởng.
Nàng lặng lẽ bay tới cạnh Lương Nguyên Kính, ghé vào tai hắn nói: “Chúc mừng ngươi nha, Lương đại nhân, ngươi sắp phát tài rồi.”
Nhưng cuối cùng nén bạc đó không có đưa xuống cho Lương Nguyên Kính.
Phùng Ích Toàn híp mắt cười: “Quan gia khẩu dụ, tuyên Hàn Lâm Đãi Chiếu Lương Hoằng vào trong điện yết kiến, Lương đại nhân, mời đi cùng tôi?”
“………………”
Trước khi A Bảo đi ra khỏi lều, có quay đầu lại nhìn đám người kia một cái, chỉ thấy năm tên hoạ sư đang trợn mắt há hốc mồm, sắc mặt đều không nỡ để nhìn thẳng, đặc biệt là tên lão nhân họ Tần, râu hoa râm cũng đang run rẩy.
Ôi, làm cấp trên của Lương Nguyên Kính thật sự quá đáng thương mà.
Đáy lòng A Bảo tỏ vẻ đồng tình sâu sắc.
**
Tác giả có chuyện nói:
Thuỷ hí 水戏, Kim Minh Trì 金明池, tài liệu tham khảo ⟪ Đông Kinh mộng hoa lục⟫, phần kỹ thuật vẽ (hoạ kỹ) lấy từ nguồn Bách khoa Baidu.
Kim Minh Trì (nguồn: Baidu)